گنج یاب وسیله ای است که برای تمایز بین اجسام فلزی و سایر مواد استفاده می شود. این دستگاهی است که به طور خاص برای شناسایی و اغلب آشکار کردن اشیاء فلزی مدفون در خاک یا پنهان در اجسام طراحی شده است. فلزیاب پرکاربردترین و کارآمدترین روش برای مکان یابی اجسام فلزی است. همچنین یک ابزار مفید برای جستجوگران و جویندگان گنج است.
یک
فلزیاب شامل یک واحد فرستنده است که یک میدان الکتریکی با فرکانس پایین را در تمام جهات می فرستد که توسط یک واحد گیرنده واقع در نزدیکی فرستنده گرفته می شود. اگر فرستنده در نزدیکی اجسام فلزی جابجا شود، اختلال در میدان الکتریکی توسط گیرنده تشخیص داده می شود و به کاربر کمک می کند تا شی فلزی را شناسایی و مکان یابی کند.
به طور کلی، فلزیاب ها از یک سیم پیچ جستجو، جعبه کنترل، شفت و دسته تشکیل شده اند. سیم پیچ جستجو یک دیسک پلاستیکی یا فلزی است که یک سیگنال رادیویی منتشر می کند، در حالی که جعبه کنترل الکترونیک و باتری ها را در خود جای می دهد. شفت و دسته راهی برای مانور دادن به فلزیاب و تنظیم تنظیمات آن فراهم می کند.
فلزیاب ها معمولا دارای طیف وسیعی از تنظیمات حساسیت، از کم تا زیاد هستند. هرچه تنظیم حساسیت بالاتر باشد، آشکارساز نسبت به اجسام فلزی حساس تر است، اما احتمال هشدار دادن به سیگنال هایی که اجسام فلزی نیستند بیشتر است. تنظیمات حساسیت پایین برای تشخیص فلز قابل اعتمادتر هستند و در برخی موارد می توانند به حذف مثبت کاذب کمک کنند.
فلزیاب ها انواع مختلفی دارند، از آشکارسازهای تک فرکانس پایه تا آشکارسازهای چند فرکانس بالاتر. ساده ترین نوع، آشکارساز تک فرکانس، تنها می تواند یک نوع فلز مانند آهن را تشخیص دهد. آشکارسازهای فرکانس چندگانه می توانند انواع مختلف فلز از جمله طلا، نقره، مس، قلع و سرب را شناسایی کنند.